Επέστρεψα ξανά!!! (εγώ και τα ψυχολογικά μου!!!)

Νομίζω πλέον γνωριζόμαστε αρκετά καλά. Είμαι ένας από εσάς. Κυκλοφορώ ανάμεσα σας, προσπαθώ να είναι ένα ακόμα γκρίζο άτομο και να μην ξεχωρίζω από τη μάζα.

Όπως και εσείς, δουλεύω νυχθημερών: Οσάν απαιτητικός γλύπτης, έχω στα χέρια μου καλέμι και σφυρί. Ζυγίζω το μάρμαρο και το χτυπάω συνεχώς, προσπαθώντας να σμυλέψω το άγαλμα που κρύβω μέσα μου, τόσο το σώμα, όσο και την ψυχή..

Δουλεύω ασταμάτητα: απλές και διπλές προπονήσεις, ξημερώματα, ή αργά το βράδυ. Όταν αισθάνομαι έτοιμος, με ζυγίζω απέναντι σε προκλήσεις. Αγώνες δρόμου, κολύμβησης, ποδηλάτου και τριάθλου. Τα πάντα έχει η μπαξές.

Αντίπαλος μου? Ποιος άλλος παρά ο εαυτός μου. Πάντα (σχεδόν) ταχύτερα, μακρύτερα, δυνατότερα. Πάντα ο στόχος είναι τα άστρα. Μπορεί να πονέσω, να καταρεύσω ή ακόμα και να πνιγώ, αλλά θα τα καταφέρω.

Τον τελευταίο καιρό, προετοιμαζόμουν για έναν ποδηλατικό αγώνα στην Αρχαία Ολυμπία, γνωστό με το όνομα L’Étape Greece by Tour de France. 150 χιλιόμετρα ποδηλασίας, με σχεδόν 2400μ υψομετρικά. Ό,τι πιο δύσκολο (από αθλητικής πλευράς) έχω μέχρι τώρα κάνει.

«Βαρετό» θα μου πείτε και συμφωνώ μαζί σας, «Τι σχέση έχει να κάνει αυτό με εμάς» και πάλι θα συμφωνήσω.

Έχει όμως πολύ μεγάλη σχέση. Ο αθλητισμός δεν είναι μόνο τόσο θέμα δύναμης ή αντοχής, αλλά και νοοτροπίας (mindset). Είναι το ίδιο mindset που καλλιεργήσαμε όλοι εμείς που «πήγαμε στο ίδιο σχολείο».

Κάποια λοιπόν στιγμή, όλα τελειώνουν: το γλυκογόνο στους μύες έχει εξαντληθεί και αρχίζουν να καίγονται, οι ηλεκτρολύτες δεν δουλεύουν τόσο καλά όσο πρέπει και ο αέρας (αν δεν βρέχει) είναι πάντα κόντρα. Τη στιγμή αυτή αρχίζει και αναδύεται το ένστικτο, η νοοτροπία, το mindset.

Είναι η νοοτροπία του «συνεχίζω», του «δεν εγκαταλείπω» και σήμερα λοιπόν θα ήθελα να μοιραστώ ακόμα δύο μυστικά μαζί σας.

Μυστικό Πρώτο: Ο κανόνας του 40 τοις εκατό

Ο κανόνας του 40 τοις εκατό είναι μια έννοια που διαδόθηκε από τον Dave Goggins στο βιβλίο του Jesse Itzler Living With a SEAL.

Όταν το μυαλό σου, σου λέει ότι είσαι εντελώς εξαντλημένος, στην πραγματικότητα έχεις εξανλήσει μόνο το 40 τοις εκατό των δυνατοτήτων σου. Έχεις ακόμα 60 τοις εκατό στη δεξαμενή σου.

Την αρχή αυτή την εφαρμόζω ΠΑΝΤΑ στις προπονήσεις και στους αγώνες μου και με πηγαίνει πάντα μακρύτερα.

Γιατί λοιπόν σταματάμε; Εν μέρει, το πρόβλημα έγκειται στα κίνητρα: Είναι δύσκολο να συνεχίσεις επ’ αόριστον όταν, αν κάνεις κάτι σωματικό, η καρδιά σου χτυπάει δυνατά και τα πόδια σου ουρλιάζουν.

Ένας άλλος λόγος είναι η έλλειψη μιας σαφούς γραμμής τερματισμού. Το να μην ξέρουμε πότε θα μας έρθει μια καλύτερη ιδέα, αν θα έρθει ποτέ; Αυτό μας αποστραγγίζει περαιτέρω, ιδίως συναισθηματικά.

Αν τα προσθέσετε όλα αυτά, μπορεί να είναι απίστευτα δύσκολο να συνεχίσετε να πιέζετε πέρα από αυτό που αντιλαμβάνεστε ως το όριό σας, ακόμη και αν σας έχει απομείνει το 60 τοις εκατό στη δεξαμενή σας.

Το οποίο οδηγεί σε εκείνη τη στιγμή.

Μυστικό Δεύτερο: Η απόφαση του 1 δευτερολέπτου
Ο Goggins αποκαλεί «αυτή» τη στιγμή, τη στιγμή που αποφασίζετε να τα παρατήσετε (ή να συνεχίσετε), απόφαση του 1 δευτερολέπτου, επειδή πραγματικά συμβαίνει τόσο γρήγορα.

Ο Goggins φέρνει ως παράδειγμα την εκπαίδευση του στους SEALS: Η Διαβολοβδομάδα έχει διάρκεια 130 ώρες. Εκατόν τριάντα ώρες είναι πολλά δευτερόλεπτα. Ας πούμε ότι κερδίζεις κάθε δευτερόλεπτο εκτός από ένα. Έχασες. Χρειάζεται μόνο ένα δευτερόλεπτο για να χάσεις όλη την εκπαίδευση.

Η απόφαση του 1 δευτερολέπτου είναι ακριβώς αυτό. Βρίσκεσαι σε μια κατάσταση όπου η ζωή σου είναι χάλια. Βρίσκεσαι στην Διαβολοβδομάδα, στη δεύτερη από τις 130 ώρες. Είσαι ξαπλωμένος ανάσκελα και το πρώτο κύμα σε χτυπάει. Το μυαλό σου πηγαίνει κατευθείαν από τη δεύτερη ώρα μέχρι την 130η ώρα. Δεν μπορείς να επεξεργαστείς πέντε ημέρες από αυτή την εκπαίδευση. Κάνει κρύο. Δεν μπορείς να κρυώνεις τόσο πολύ.

Εδώ είναι που έρχεται η απόφαση του 1 δευτερολέπτου. Ξεχνάς κάθε λόγο για τον οποίο ήθελες να είσαι εκεί. Δεν σε ενδιαφέρουν οι SEALs. Δεν σε νοιάζει να πολεμάς για την πατρίδα σου. Δε σε νοιάζει η φανταχτερή χρυσή τρίαινα που σου βάζουν στο στήθος. Το μόνο που θέλεις να κάνεις είναι να γυρίσεις σπίτι σου. Θέλεις τη ζεστασιά. Θέλεις κάτι να φας. Όλα αυτά τα πράγματα της παρηγοριάς είναι εκεί, σε αυτό το δευτερόλεπτο.

Και εκεί είναι που οι άνθρωποι χάνουν.

Δεν έχω κάνει ποτέ κάτι τόσο δύσκολο όσο η Διαβολοβδομάδα, αλλά αναγνωρίζω αυτή τη στιγμή. Όταν ο πόνος είναι πολύ μεγάλος. Όταν ο πόνος είναι πολύ σκληρός. Όταν έχω αποφασίσει, σε μια στιγμή, να τα παρατήσω.

Όπως όταν η ιδέα να προχωρήσω μπροστά για να βρω μια καλύτερη ιδέα μου φάνηκε πολύ δύσκολη. Εκείνη τη στιγμή, οι τρεις μας θέλαμε απλώς να σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε και να γυρίσουμε «σπίτι».

Τι κάνει λοιπόν ο Goggins για να «κερδίσει» αυτό το ένα δευτερόλεπτο; Πρώτον, αποδέχεται το γεγονός ότι αυτές οι στιγμές θα συμβούν.

«Όλοι σκεφτόμαστε να τα παρατήσουμε όταν τα πράγματα δυσκολεύουν. Δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς: Το σώμα και το μυαλό μας ενστικτωδώς αυτοπροστατεύονται. Το μυαλό σας δυσκολεύεται να επεξεργαστεί πληροφορίες, πολύ περισσότερο να πάρει λογικές αποφάσεις, όταν αισθάνεστε σωματικό, νοητικό ή συναισθηματικό πόνο. Ο πόνος παίρνει τα ηνία. Είναι η ώρα της μάχης ή της φυγής, και το να τρέχεις μακριά, να τρέχεις «σπίτι», για να σώσεις τον εαυτό σου είναι σχεδόν ενστικτώδες.»

Γι’ αυτό, όπως λέει ο Goggins , «οι περισσότεροι άνθρωποι αποτυγχάνουν σε αυτό το ένα δευτερόλεπτο».

Για να κερδίσει αυτή τη στιγμή, ο Goggins παραμένει σωματικά, για παράδειγμα, στο νερό – γιατί το να βγει σημαίνει ότι παραιτείται – αλλά νοητικά βάζει τον εαυτό του στην παραλία με τους εκπαιδευτές. Οι εκπαιδευτές φοράνε ζεστά ρούχα και πίνουν ζεστό καφέ.

Όπως λέει ο Goggins:

«Νοητικά, είμαι πάλι μαζί τους και χαλαρώνω. Και τώρα σκέφτομαι λογικά, επειδή είμαι ζεστός τώρα. Διανοητικά είμαι ζεστός. Πήρα αυτό το δευτερόλεπτο για να πω: «Ας μην τα παρατήσουμε ακόμα. Ας σκεφτούμε τις επιλογές μας. Πού θα καταλήξουμε αν τα παρατήσουμε; Πού θα πάμε; Τι θα πεις στον εαυτό σου; Αν αποτύχω σε ένα από αυτά τα δευτερόλεπτα, δεν θα γίνω SEAL. Δεν θα γίνω γιατρός. Δεν θα γίνω δικηγόρος. Δεν θα γίνω ό,τι κι αν είναι αυτό. Τόσο σημαντικό είναι αυτό το ένα δευτερόλεπτο.»

Η απόφαση του 1 δευτερολέπτου έχει να κάνει με το να αποκτήσετε τον έλεγχο του μυαλού σας, να επαναφέρετε τα πράγματα στη σωστή προοπτική και στη συνέχεια να πείτε: «Θέλω πραγματικά να είμαι εδώ».

Το συμπέρασμα; Όταν νομίζετε ότι έχετε εξαντληθεί, όταν νομίζετε ότι έχετε ψηθεί, όταν νομίζετε ότι κάνατε ό,τι μπορούσατε, μπορείτε πάντα να βρείτε λίγο ακόμα μέσα σας. Είστε πάντα ικανοί για περισσότερα απ’ όσα νομίζετε.

Το κλειδί είναι να κάνετε ένα βήμα πίσω, εκείνες τις στιγμές που θέλετε να τα παρατήσετε, και να ανακτήσετε τον έλεγχο του μυαλού σας. Βρείτε μια άλλη προοπτική. Θυμηθείτε τους λόγους για τους οποίους ξεκινήσατε οποιοδήποτε έργο ή ταξίδι κάνετε.

 O αγώνας στην Αρχαία Ολυμπία

Είχα αποφασίσει εδώ και αρκετό καιρό να συμμετέχω σε αυτό τον αγώνα και μάλιστα στη διαδρομή των 150χλμ και όχι των 75χλμ. Γιατί τη μεγάλη και όχι τη μικρή απόσταση? Φυσικά γιατί έχοντας ήδη κάνει 90χλμ σε αγώνα αποφάσισα να πάνω για τα άστρα (είπαμε ταχύτερα, μακρύτερα, δυνατότερα).

Έχοντας τελειώσει την ανηφόρα του πρώτου γύρου (περίπου στο 25ο χλμ), τα πόδια είχαν αρχίσει ήδη να διαμαρτύρονται. Δεν τους έδωσα καμία σημασία και τα αντάμειψα με μια κατηφόρα 20χλμ. Στο 50ο χλμ περίπου, ο δρόμος γίνονταν ευθεία και οι τετρακέφαλοι ανέλαβαν ξανά δράση. «Με καθησύχασαν, λέγοντας μου ότι το είχαν ξανακάνει».

Παρέα μου ο «σχεδόν 100 κιλα – Κώστας γνωστός και ως νταλίκα» που κολλάγαμε πίσω του και μας έκοβε τον αέρα, ο Αλέξανδρος και μερικά άλλα παιδιά. Συνεχίσαμε και βγάλαμε τον πρώτο γύρο (75 από τα 150 χλμ) σε σχεδόν 3 ώρες.

Ξεκινήσαμε την ανηφόρα. Αυτό πλέον δεν ήταν αστείο. Οι μύες είχαν αρχίσει να καίγονται και τα υψομετρικά δεν έλεγαν να τελειώσουν. Η παρέα δυνατή, έδινε κουράγιο ο ένας στον άλλο.

Εκεί ήρθε στην επιφάνεια ο κανόνας του 40 τις εκατό

Ήξερα ότι κάποτε η στιγμή αυτή θα έρθει και την προσδοκούσα με αγωνία. Δεν ήξερα πως θα αντιδράσω. Και όμως εκεί στην ανηφόρα, το autobianci (εγώ) πήγαινε μπροστά, δίνοντας με τη σειρά του κουράγιο στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας.

Φτάσαμε στο τέλος της ανηφόρας για δεύτερη φορά. Ήμουν πραγματικά εξαντλημένος. Είχα ξεχάσει ό,τι είχα μάθει στην 25ετή εκπαίδευση μου στις Ειδικές Δυνάμεις. Όλα χάθηκαν σε μια στιγμή. Όλα εκτός από ένα.

Ξεκίνησα να μετράω τα χιλιόμετρα ένα προς ένα (ο κανόνας του ενός δευτερολέπτου)

Για τα επόμενα πενήντα σχεδόν χιλιόμετρα, ιδίως προς το τέλος, μέτρησα τα χιλιόμετρα ένας προς ένα. Ευχαριστώ πολύ τον Αλέξανδρο για την παρέα και το κουράγιο που μου έδωσε, αποδεικνύοντας για ακόμα μια φορά την ευγενή άμιλλα που υπάρχει ανάμεσα στους αθλητές.

Τερμάτισα εξαντλημένος. Όπως όλοι. Είχα δώσει το 100% του είναι μου. Θα μπορούσα να εκπαιδευτώ καλύτερα? δεν ξέρω. Ξέρω όμως ότι δεν τα παράτησα, εφάρμοσα αυτά που έμαθα και βρέθηκα στον τερματισμό με αξιοπρέπεια μαζι με τους υπόλοιπους αθλητές.

Πήρα το μάθημα μου και συνεχίζω να σμιλεύω το άγαλμα με ακόμα πιο προσεκτικά χτυπήματα.

Ευχαριστώ όλους τους συναθλητές μου για το υπέροχο αυτό ταξίδι, τους εθελοντές του αγώνα για την υποστήριξη, της ΕΛΑΣ για το έργο της και τους κατοίκους των περιοχών για την υπομονή. Και φυσικά την διοργάνωση για τον εξαιρετικό αγώνα.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ αξίζει επίσης στον προπονητή μου Παναγιώτη Δημόπουλο και στην Triathlon Academy, για την χωρίς τραυματισμούς προετοιμασία στους αγώνες που συμμετέχω τα τελευταία χρόνια.

Θα τα πούμε ξανά του χρόνου

Διαβάστε ακόμα Οι 300 του Ναυπλίου: Μια άγνωστη ιστορία. 31 Μαΐου 2015, Olympus has fallen

Photo credits: L’Étape Greece by Tour de France