Όπως είναι γνωστό, όλοι οι οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και ο Στρατός, χρησιμοποιούν τυποποιημένες διαδικασίες, με σκοπό να λάβουν αποφάσεις, οι οποίες καθορίζουν το μέλλον τους. Οι αποφάσεις αυτές λαμβάνονται σε Στρατηγικό (υψηλότερο), Επιχειρησιακό (μεσαίο) και Τακτικό (χαμηλότερο) επίπεδο.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις από την πλευρά τους, χρησιμοποιούν τη Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης, με σκοπό, αφού αναλύσουν όλους τους παράγοντες, να λάβουν αποφάσεις για την αντιμετώπιση των τρεχουσών αλλά και των μελλοντικών προκλήσεων.

Η Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης (ΛΗΑΠ), είναι μια διαδικασία η οποία αποτελείται από 7 βήματα, το κάθε ένα στηρίζεται στα αποτελέσματα του προηγούμενου, εξασφαλίζοντας ότι δεν υπάρχουν κενά στη διαδικασία σχεδίασης. Τα βήματα αυτά είναι τα παρακάτω:

Βήμα 1-Λήψη της αποστολής

Βήμα 2-Ανάλυση της αποστολής

Βήμα 3-Ανάπτυξη των τρόπων ενεργείας

Βήμα 4-Ανάλυση των τρόπων ενεργείας

Βήμα 5-Σύγκριση των  τρόπων ενεργείας

Βήμα 6-Έγκριση ΤΕ από διοικητή

Βήμα 7-Σύνταξη Διαταγών

Φυσικά, πριν από τη λήψη οποιαδήποτε απόφασης, είναι αναγκαία η ύπαρξη πληροφοριών. Το κενό αυτό καλύπτει η Προπαρασκευή Πληροφοριών στην Περιοχή Επιχειρήσεων (Π³Ε), η οποία τροφοδοτεί τα παραπάνω βήματα.

Τα βήματα περιλαμβάνουν πολλές επιμέρους διαδικασίες, τις οποίες φυσικά δεν είναι δυνατόν να τις θυμάται κάποιος απ’ έξω και για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η ύπαρξη εγχειριδίων, οι οποίοι θα καθοδηγούν και θα συμβουλεύουν το προσωπικό που ασχολείται με τη σχεδίαση.

Το κενό αυτό καλύπτει το βιβλίο «Η Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης και η χρήση της από τις Επιχειρήσεις και τους Οργανισμούς Ασφαλείας» , το οποίο μεταφέρει τη διαδικασία η οποία εφαρμόζεται σε ανώτερο επίπεδο οργανισμών (Στρατός -μεγάλες επιχειρήσεις), στο μικρότερο, εκείνου της ομάδας – μικρής επιχείρησης, ή του ατομικού λήπτη.

 Η Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης και η εφαρμογή της στους Οργανισμούς Ασφαλείας.

 Ομοίως με τους Στρατιωτικούς Οργανισμούς, οι Οργανισμοί Ασφαλείας, πραγματοποιούν «επιχειρήσεις» σε καθημερινή βάση. Οι χρηματαποστολές, η ασφάλεια εγκαταστάσεων και πλοίων τα οποία βρίσκονται σε κάθε μήκος και πλάτος της χώρας αλλά και του πλανήτη, αποτελούν μερικές από αυτές.

Η σχεδίαση των επιχειρήσεων, η προετοιμασία του προσωπικού και των μέσων και η εκτέλεση των επιχειρήσεων, απαιτούν την εφαρμογή μιας συμπαγούς μεθόδου, η οποία θα εξασφαλίζει την κάλυψη όλων των παραγόντων που επηρεάζουν την αποστολή και θα συμβάλλουν στην ομαλή εκτέλεση της, χωρίς να αφήνουν τίποτα στην τύχη..

Το έργο αυτό δύναται να καλύψει η Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης που εφαρμόζεται στο Στρατό. Και σε αυτήν την περίπτωση, τα βήματα είναι κοινά:

Βήμα 1-Λήψη του έργου

Το βήμα αυτό ξεκινά με την ανάληψη κάποιου συγκεκριμένου έργου από τον πελάτη, το οποίο θέλει να φέρουμε εις πέρας. (πχ φύλαξη του ιδίου, κάποιας εγκατάστασης, κτλ). Λαμβάνεται η αρχική ενημέρωση του έργου που πρέπει να έρθει εις πέρας, από τον πελάτη. Μερικά από τα στοιχεία τα οποία λαμβάνονται είναι τα εξής:

Τοπογραφική ενημέρωση των εγκαταστάσεων – δρομολογίων

Φάκελοι κτιρίων – δρομολογίων (venue files)

Διαθέσιμα μέσα (οχήματα, τεχνικός εξοπλισμός, προσωπικό υπηρεσίας)

Απειλές που αντιμετωπίζει ο πελάτης

Στοιχεία επικοινωνιών

Χρονοδιάγραμμα

Βήμα 2-Ανάλυση του έργου

Σκοπός του βήματος, είναι να κατανοηθεί το έργο το  οποίο μας έχει ανατεθεί.  Όπως είναι ήδη γνωστό, η διαδικασία αυτή «τρέχει» σε συνδυασμό και παράλληλα με τη Συλλογή Πληροφοριών, η οποία και αποτελεί στάδιο του βήματος αυτού.

Βήμα 3-Ανάπτυξη των τρόπων ενεργείας (πολεμικό παίγνιο –War Gaming)

Στο βήμα αυτό μέλη της ομάδας συγκεντρώνονται και δημιουργούν τρόπους ενέργειας, που συμβάλουν στην επίτευξη του ανατιθέμενου έργου (φύλαξη εγκατάστασης, κίνηση πελάτη, κτλ). Η δημιουργία αυτή δεν αφορά λεπτομέρειες, αλλά αναφέρεται επιγραμματικά:

στον τρόπο επίτευξης του έργου,

στα μέσα τα οποία είναι απαραίτητα (προσωπικό, οχήματα, τεχνικός εξοπλισμός, κτλ)

στα ειδικά υλικά τα οποία, ενώ είναι απαραίτητα για την εκπλήρωση του έργου, δεν είναι διαθέσιμα (πχ σκάνερ προσωπικού, φυλάκιο ασφαλείας).

Βήμα 4-Ανάλυση των τρόπων ενεργείας

Κατά το βήμα αυτό, αναλύονται οι ΤΕ οι οποίοι αναπτύχθηκαν  προηγουμένως ώστε να εντοπιστούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

Βήμα 5-Σύγκριση των  τρόπων ενεργείας

Με την ολοκλήρωση του πολεμικού παιγνίου, η ομάδα θα αναλύσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε ΤΕ ξεχωριστά, με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης τα οποία έχουν οριστεί στο προηγούμενο βήμα. Κατόπιν συγκρίνει τους ΤΕ και καταγράφει τα αποτελέσματά τους στον πίνακα απόφασης.

Βήμα 6-Έγκριση τρόπου ενεργείας από τον πελάτη

Αφού ολοκληρωθεί η επιλογή του ΤΕ από τον επικεφαλής της ομάδας, πραγματοποιείται ενημέρωση προς τον πελάτη. Οι λεπτομέρειες που περιλαμβάνονται σε αυτήν, πρέπει να είναι αρκετές ώστε να εξηγούν τους λόγους επιλογής του συγκεκριμένου ΤΕ.

Βήμα 7-Σύνταξη Σχεδίου Ενεργείας

Με την έγκριση του ΤΕ από τον πελάτη, η ομάδα ξεκινά να εργάζεται σε αυτόν προσθέτοντας λεπτομέρειες, μετατρέποντας τον  σε ένα πλήρες σχέδιο. Η σύνταξη των διαταγών περιλαμβάνει τρεις ενέργειες:

Τη διεξαγωγή της ενημέρωσης του έργου μεταξύ των μελών της ομάδας.

Τη διεξαγωγή της ενημέρωσης του έργου προς τον πελάτη

Τη δημιουργία του σχεδίου ασφαλείας

Η Λήψη Απόφασης και η εφαρμογή της στην καθημερινότητά μας.

Έχουμε μεγαλώσει με την πεποίθηση ότι όλα λύνονται με τον αυτοσχεδιασμό. Αυτό αποτελεί έναν ελληνικό μύθο τον οποίο ο καθένας μας διαλύει, όταν κάνει αρκετά λάθη. Τότε καταλαβαίνει τη σημασία του σχεδιασμού. Η Στρατιωτική Διαδικασία Λήψης Απόφασης όπως εφαρμόζεται στο στρατό, αποτελεί ένα μπούσουλα, ώστε να λαμβάνουμε υπ’ όψιν όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν τη λήψη μιας απόφασης.

Τα 7 βήματα είναι τα ίδια, αλλά πλέον στη θέση της Π³Ε, έχουμε την ανάλυση SWOT,

Ανακάλυψη – Λήψη του προβλήματος	Αντιμετώπιση του προβλήματος, ως διαφορά μεταξύ της υπάρχουσας σε σχέση με την επιθυμητή κατάσταση
Ορισμός – Ανάλυση του προβλήματος	Αναγνώριση, συλλογή και ανάλυση των δεδομένων, επιβεβαίωση του προβλήματος, αναγνώριση και προτεραιοποίηση αιτιών
Εύρεση εναλλακτικών λύσεων	Εύρεση τουλάχιστον δύο εναλλακτικών λύσεων μέσω brainstorming, έρευνας και σχεδιασμού, ανάλυσης SWOT. Εφαρμογή των κριτηρίων δοκιμασίας.
Ανάπτυξη των εναλλακτικών λύσεων	Πρόσθεση λεπτομερειών στις εναλλακτικές λύσεις που αναπτύχθηκαν. Χρήση τυποποιημένης μεθόδου – φόρμας, στην οποία θα καταγράφονται οι εναλλακτικές λύσεις που αναπτύσσονται. Καθορισμός των κριτηρίων αξιολόγησης, βάσει των οποίων θα αξιολογηθούν οι εναλλακτικές λύσεις.
Αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων και επιλογή της καλύτερης	Παρουσίαση των εναλλακτικών λύσεων στην υπόλοιπη ομάδα και αξιολόγηση τους. Επιλογή της καλύτερης
Έγκριση  της λύσης από τον προϊστάμενο	Παρουσίαση της προτεινόμενης λύσης στον προϊστάμενο και έγκριση αυτής.
Σύνταξη – Έκδοση Διαταγών	Σύνταξη και έκδοση διαταγών προς τους εκτελεστές της απόφασης.

Ένα παράδειγμα εφαρμογής της ΛΗΑΠ στην καθημερινότητα μας, μπορείτε να διαβάσετε εδώ.